Servikal disk hernisi (boyun fıtığı) nedir?
Omurga, omur denilen birbirine bağlı kemiklerden oluşur. Omurlar birbirine, ortada yumuşak kıkırdak şeklinde bir disk ve yanlarda faset eklemleri denilen iki küçük eklemle bağlıdır. Disk, omurlar arasında yükü bir bir üst omurdan alan yada bir alt omura dağıtan amortisör gibi görev yapar. Omur bu iki yapı sayesinde omurganın hareketlerini sağlar. Disk, “anuIus fibrosus"adı verilen sert dış tabakada ve ”nükleus pulposus"adı verilen yumuşak orta kısımdan oluşur.Zaman içerisinde bu orta kısımdaki kıkırdak benzeri maddenin su içeriği azalır. Azalma ile birlikte yüke ve harekete karşı olan özellikleri kaybolur. Bu bozulmalara çevrede bulunan tabaka da eklenir ise yüklenme ve bazı hareketler ile dış tabakada zorlanmalar kabarmalar olur. Bazen de yırtılır orta kısımdaki kıkırdak benzeri madde yırtıktan dışarı çıkar.
Sonuç olarak bu kabarıklıklar komşu sinirler ve omuriliğe baskı yapar hale gelebilir. Bu duruma disk hernisi (fıtık) adı verilir. Bu olayın bulunduğu yere göre de isimlendirilir. Boyunda olur ise boyun fıtığı belde olur ise bel fıtığı denir.
Servikal disk hernisi (boyun fıtığı)bulguları nelerdir?
Boyun omurları seviyesinde bu fıtıklaşmalar ya öne doğru olup hemen arka iç kısmında bulunan omuriliğe baskı yapabilir. Bazen de yanlara doğru fıtıklaşma gösterip omuriliğe dokunmadan yanlardan geçen sinirlere baskı yapabilir. Bu baskılara göre bulgular ortaya çıkar.Sinirlerde baskı var ise kollara doğru yansıyan ağrıya, sızlamaya, his kaybına veya kuvvet kaybına yol açabilir. Nadiren servikal disk hernisi omurilik üzerinde baskıya neden olabilir ve bu durumda bacaklarda problemlere neden olabilir.
Boyun fıtıklarına nasıl tanı konulur?
Tanı için öncelikli işlem muayenedir. Muayene ile baskı altında olduğu tahmin edilen sinirle ilgili bulgular saptanabilir. Bundan sonra yapılacak işlem bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi inceleme yöntemleri ile tanıyı desteklemektir. Bazı durumlarda ayırıcı tanı için Elektromyografi gibi elektrofizyolojik incelemeler de kullanılır.Boyun fıtıklarının tedavisi nasıldır?
Tedavi şeklinin kararı muayene ve inceleme sonuçlarına bağlıdır.Bazı durumlarda sadece dinlenme, basit egzersizler ve fizik tedavi gibi uygulamalar yeterli olur iken, şiddetli ağrı, sinirlerde ya da omurilikte fonksiyon kaybı gibi durumlarda ön planda olan tedavi cerrahidir.
Aniden ortaya çıkan omurilik yada sinir fonksiyon kayıplarında bazen acil cerrahi tedavi gerekir. Enseden ya da boynun ön tarafın yapılan insizyon ile girilir mikrodiskektomi yöntemi ile fıtık temizlenir.